آشنایی با git و github
در پست قصد داریم تا به این موضوع بپردازیم که اصلا گیت چی هستش و چه طوری می تونیم اونو روی سیستم عامل ویندوز و لینوکس نصب کنیم و از آن توی پروژه هامون استفاده ببریم. برای یاد گیری تمامی این موارد کافی است تا با ما همراه باشید.
نکته: در شروع و در ابتدای کار ذکر این مطلب خالی از لطف نیست که بگیم یک برنامه نویس و دولپر می بایست حتما، تاکید می کنم حتما می بایست با گیت و حتی گیت هاب آشنایی کامل داشته باشد. بدون شک می توان گفت که هر برنامه نویس، چه در رشته تخصصی مهندسی کامپیوتر فعالیت می کند و چه در رشته های مهندسی دیگری که با برنامه نویسی سر و کار دارد باید در ابتدای کار حتما با گیت آشنا شود. بزارید این طوری بگم: برنامه نویسی بدون گیت هیچ جایگاهی در بین برنامه نویسان ندارد و برنامه نویسی که از این سیستم استفاده نمی کند تنها خودش و دیگرانی را که در آینده به سورس کد ها دسترسی پیدا می کنند اذیت می کند!
گیت چیست ؟
برای پرسش به این سوال ابتدا باید به این سوال پاسخ دهیم که کنترل ورژن چیست ؟
امروزه تمامی ما چه برنامه نویس باشیم و چه از نرم افزار های کامپیوتری استفاده بکنیم حتما با ورژن ها و آپدیت های مختلف یک نرم افزار آشنا سر و کار داریم. به جرات می توان گفت که تمامی این نرم افزار ها بر پایه گیت فرآیند کنترل ورژن را انجام می دهند. شما فرض کنید اگر سیستم کنترل ورژن وجود نداشت اونوقت چه اتفاقی رخ می داد ؟ اصلا می تونستیم نرم افزاری رو توسعه بدیم؟ به چه شکلی می خواستیم یک نرم افزار را به سادگی ورژن بندی کنیم ؟ فکر کنم با صحبت هایی که شد شما تا به حال متوجه شده باشید که سیستم گیت چیه. به طور خلاصه می توان گفت این سیستم تنها جهت چند مورد خیلی خاص طراحی شده است.
- مدریت نسخه نرم افزار ( کنترل ورژن )
- مدیریت کد های نوشته شده در صورت بروز خطا
- اشتراک گذاری یک پروژه بین چندین توسعه دهنده و کاربر
کل موارد استفاده از گیت را می توان در این سه مورد خلاصه کرد.
چرا گیت ؟
مانند تمامی خدماتی که امروزه در دنیا توسط شرکت های مختلف با پلتفرم های مختلف عرضه می شود سیستم مدیریت ورژن نیز از این امر مستثنی نیست و نرم افزارهای مختلفی برای این سیستم تا به امروز ساخته شده است که هر کدام دارای قابلیتی هستند. شما می توانید جهت آشنایی هر چه بیشتر با نرم افزار های مختلف مدیریت و کنترل ورژن به قسمت Git وب سایت جامع ویکی پدیا مراجعه کنید.
ممکن است این سوال در ذهن خواننده شکل بگیرد که چرا گیت ؟ در پاسخ به این سوال می توان گفت که تا زمان تحریر این قسمت از دوره آموزشی سایت آسا اسکریپت تا به حال من به شخصه با پروژه و یا شرکتی برخورد نکردم که از سیستمی غیر از گیت استفاده کند به خاطر همین موضوع، اولویت آموزش و یادگاری مدیریت ورژن جهت استخدام در شرکت های ایرانی، معمولا بر پایه گیت و گیت هاب است.
فرق بین گیت و گیت هاب در چیست ؟
همانطور که قبلا گفته شد گیت هاب شبکه اجتماعی مرجع گیت بازان است. به این معنی که در درون گیت هاب شما می توانید به سادگی کدهای open source خود را به اشتراک بگذارید و توسعه دهندگان دیگر به این کدها دسترسی پیدا کرده و بتوانند از آن در پروژه های خود استفاده کنند. در مقابل گیت هاب، گیت بر روی کامپیوتر و یا سرور شخصی شما پیاده می شود و تنها خود شما و یا گروهتان به آن دسترسی دارید.
نصب و راه اندازی گیت:
گیت را بر روی سیستم عامل های مختلف می توان به سادگی نصب کرد. در ابتدا آموزشی به صورت مصور برای نصب گیت بر روی ویندوز ارائه می کنیم و سپس روش نصب این سیستم بر روی لینوکس را مرور خواهیم کرد.
نصب و راه اندازی گیت بر روی ویندوز:
نصب و راه اندازی گیت بر روی ویندوز بسیار ساده می باشد. نسخه فعلی گیت در زمان تحریر این مقاله ورژن ۲٫۳۰٫۲ است. جهت دانلود سورس کامپایل شده git برای ویندوز به بخش دانلود وب سایت گیت مراجعه نمائید. می توانید با کلیک کردن بر روی گزینه ویندوز این نرم افزار را به سادگی دانلود کنید. از آنجائی که این نرم افزار به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار می گیرد. هیچ گونه پیچیدگی خاصی برای نصب آن وجود ندارد و با زدن چندتا دکمه next می توانید آن را بر روی سیستم عامل خود نصب کنید. بعد از نصب Git دو آپشن به راست کلیک ویندوز در قسمت خالی صفحه اضافه می شود که می توان به سادگی به قسمت bash و GUI گیت دسترسی پیدا کرد.
بعد از کلیک کردن بر روی Git bash Here صفحه command prompt بر روی صفحه در مسیر فایل مورد نظر باز می شود. حالا می توانیم با استفاده از کامند لاین دستورات گیت را وارد نمائیم.
در جلسات آینده با تمامی کامند ها و روش کار با آن ها آشنا می شویم.
نصب و راه اندازی گیت بر روی لینوکس:
از آنجائی که استفاده از نسخه Ubuntu نسبت به centos در بین کاربران ایرانی فراگیرتر است در اینجا نصب و راه اندازی Git بر روی این نسخه از لینوکس دبیان را آموزش می دهیم.
معمولا دو روش برای نصب نرم افزار بر روی سیستم عامل های لینوکسی وجود دارد. در روش اول با استفاده از دانلود مستقیم فایل از وب سایت رسمی سازنده نرم افزار می توانیم یک نرم افزار را نصب کنیم. در روش دوم که ساده تر از روش اول است نصب نرم افزار از مخزن های موجود در اینترنت است. در اینجا فرض ما بر این است که شما به اینترنت دسترسی دارید.
با استفاده از دستورات زیر به سادگی شما می توانید بر روی لینوکس debian سیستم گیت شخصی خود را پیاده سازی کنید.
sudo apt update
sudo apt install gitنکته: در این دوره ما از سیستم عامل ویندوز استفاده می کنیم. تمامی دستورات git که در سیستم عامل ویندوز وارد می شود به عینه در سیستم عامل لینوکس نیز در دسترس است. پس شما بدون هیچ نگرانی می توانید از این دوره استغفاده کامل رو ببرید.
جمع بندی:
در این مطلب با سیستم گیت آشنا شدیم و دریافتیم که سیستم گیت چیست و به چه کاری می آید. در ادامه با روش های نصب و راه اندازی این سیستم مدیریت ورژن آشنایی اولیه یافتیم و آن را بر روی ویندوز و لینوکس نصب کردیم.
آشنایی با git و github